به مناسبت ۲۱ سپتامبر، روز جهانی صلح

در یک محفل دوستانه با جمعی از دوستان نشسته بودم، در حقیقت جشن تولد یکی از رفقا بود. قرار شد هر کس جوک یا خاطره ای تعریف کند. نوبت من که رسید گفتم: من امشب می خواهم بر خلاف رسم معمول در مورد قضیه ای جدی تر صحبت کنم، فردا ۲۱ سپتامبر روز جهانی صلح است. کمتر کسی چنین چیزی در یادش بود. ادامه دادم: درست است که اسم ما شرقی ها بد در رفته است و ما را به عنوان افرادی جنگ افروز و حتی حامی تروریسم در جهان می شناسند، اما واقعیت قضیه این نیست و مردم ما چنین که می گویند نیستند. در خاورمیانه به دلیل این که حکومت ها غالبا مذهبی هستند و در آنجا مذهب بویژه تمایل زیادی به حکومت کردن دارد چنین فجایعی هم طبیعتا به وجود می آید، و از طرف دیگر حکومت مذهبی برای به کرسی نشاندن عقاید خود و یکدست کردن جامعه از زور و اجبار و قوه قهریه استفاده می کند. ضمن این که غرب سرمایه داری نیز که عمده درآمد خود را از فروش اسلحه به دست می آورد از چنین برخوردهایی همچنان هم بدش نمی آید. اما بد نیست بدانید که ایران سرزمین شعر است و سرزمین شعر نمی تواند خشونت طلب باشد چون شعرا معمولا روح لطیفی دارند. سعدی، شاعر بزرگ ایران حدود۷۰۰ سال پیش گفته است:

بنی آدم اعضای یکدیگرند          که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی بدرد آورد روزگار         دگر عضوها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بیغمی         نشاید که نامت نهند آدمی

وقتی این ۳ بیت را به زبان اسپانیولی گفتم همه دست زدند و گفتند که سخن انساندوستانه ای بود و بعدا سر فرصت درباره سعدی و دیگر شاعران ایران تحقیق خواهند کرد.

اگر از من معنای صلح را بپرسی، به تو می گویم " صلح یعنی همزیستی مسالمت آمیز". به راستی امروز که خشونت و آدمکشی بیش از هر زمان دیگری نهی شده است، خیلی مسخره است که انسان ها همدیگر را به خاطر مسایل نژادی یا عقیدتی بکشند. چه فرقی می کند، چه طالبان انسان ها را صرفا به اتهام "کفر" سر ببرد و چه اسرائیلی مردم فلسطین را قتل عام کند. سیاه و سفید و یهودی و مسلمان و بیخدا و مسیحی و بهایی و زرتشتی و بودایی و هندو همه یکسان هستند و هر کدام جهان را از دریچه نگرش خود می نگرند و باید به طور مسالمت آمیز زندگی کنند و اگر طبیعتا در مورد موضوعاتی اختلاف نظر دارند باید سعی کنند با گفتگوی مسالمت آمیز آن را حل کنند. شاید قدرت نظامی در تصور بسیاری عین امنیت باشد اما به نظر من تولید این همه سلاح و بمب و خمپاره چیزی جز نا امنی را به خاطر نمی آورد و اگر نه، چرا سلاح یکی بزرگ ترین تجارت جهانی در عصر حاضر است؟! این همه رقابت های تسلیحاتی برای این است که هر کشور احتمالا از حمله دولت های دیگر می ترسد و خطر درگیری بین کشورها هر آن وجود دارد. جه خوب می شد اگر نیروهای نظامی محدود می شد، نمی گویم مثل لوکزامبورگ و یا کوستاریکا که اصلا ارتش را منحل کردند، اما به جای اختصاص دادن بودجه های هنگفت به دردهای آدم ها می رسیدند. مثلا هم اکنون مردم سومالی به دلیل قحطی شدید در حال جان دادن هستند و جدای از آن بسیاری از مردم جهان با گرسنگی دست و پنجه نرم می کنند، اما دولت هایی که دچار توهم مدیریت جهان و صدور عقاید ناب آن ها به تمام دنیا هستند در حال تقویت قوای نظامی روزافزون هستند و صد البته که اولین قربانی جنگ ها هم همین ملت ها هستند. باشد که روزی برسد که دول دنیا سلاح های خود را کنار گذاشته و در برقراری صلح و امنیت و صبات و آرامش سهیم باشند. که روزی برسد که هیچ کشوری بمب های اتمی و شیمیایی را حتی در مخیله خود نیز جاسازی نکند.

روز صلح بر تمامی مردم دنیا مبارک باد... بر آن هایی که به انسان ها فراتر از عقیده و نژاد و رنگ پوست و حتی ملیت نگاه می کنند و خواستار برادری میان ملت ها هستند. آن هایی که به انسانیت ارزش و احترام قائلند... و آن هایی که جنگ را بربریت و امری غیر انسانی می دانند. روز جهانی صلح بر همه آنان فرخنده باد.

تصور کن اگه حتي تصور کردنش سخته

جهاني که هر انساني تو اون خوشبخته خوشبخته

جهاني که تو اون پول و نژاد و قدرت ارزش نيست

جواب هم صدايي ها پليس ضد شورش نيست

نه بمب هسته اي داره، نه بمب افکن نه خمپاره

ديگه هيچ بچه اي پاشو روي مين جا نمي زاره

همه آزاده آزادن، همه بي درد بي دردن

تو روزنامه نمي خوني، نهنگا خودکشي کردن

جهاني را تصور کن، بدون نفرت و باروت

بدون ظلم خود کامه، بدون وحشت و تابوت

جهاني را تصور کن، پر از لبخند و آزادي

لبالب از گل و بوسه، پر از تکرار آبادي

تصور کن اگه حتي تصور کردنش جرمه

اگه با بردن اسمش گلو پر ميشه از سرمه

تصور کن جهاني را که توش زندان يه افسانه س

تمام جنگاي دنيا، شدن مشمول آتش بس

کسي آقاي عالم نيست، برابر با هم اند مردم

ديگه سهم هر انسانِ تن هر دونه ي گندم

بدون مرزو محدوده، وطن يعني همه دنيا

تصور کن تو مي توني بشي تعبير اين رويا

سیاوش قمیشی

لینک منتشر شده در بالاترین